De Cubaanse regering overweegt de oprichting van kleine en middelgrote
particuliere bedrijven mogelijk te maken. Dat zegt econoom Omar Everleny Pérez.
De plannen hangen samen met de aangekondigde drastische vermindering van het
aantal overheidsbanen. Begin deze maand kondigde de Cubaanse president Raúl Castro aan
dat hij het aantal overheidsbanen gaandeweg wil verminderen, onder meer door de
regels voor particulier werk te versoepelen. Al sinds de jaren negentig kunnen
sommige Cubanen voor eigen rekening werken, maar hun aantal blijft zeer
beperkt. Castro wil nu meer Cubanen de kans geven, bovendien wil hij hen de
mogelijkheid bieden personeel aan te nemen. Econoom Omar Everleny Pérez, die
een uitgebreide studie wijdde aan dit thema, is een groot voorstander van de
oprichting van kleine en middelgrote bedrijven op Cuba en volgens hem
onderzoekt de Cubaanse regering nu of sommige varianten al kunnen worden
ingevoerd. In de jaren negentig wilde ze dat al eens doen maar uiteindelijk
belandde het project in de koelkast.
"Cuba moet de komende jaren zijn economische situatie omkeren", zegt
Pérez. "Bij gebrek aan kapitaal voor een grote overheidsinvesteringen
kunnen kleine en middelgrote bedrijven een complementaire rol spelen."
Flexibel
Zoals in veel andere landen kunnen kleine en middelgrote bedrijven de tewerkstelling
en de lonen doen stijgen, de productie en dienstverlening decentraliseren en
ook het aanbod van diensten en goederen uitbreiden, zegt Pérez. Hij wijst erop
dat dit soort bedrijven flexibel is, arbeidskrachten met een hoge scholing
nodig heeft, een van de troeven van Cuba, en zeer concurrentieel is.
Met de versoepeling in de jaren negentig wilde de Cubaanse overheid een
oplossing bieden voor de vele bedrijfssluitingen als gevolg van het verdwijnen
van het communisme in Oost-Europa en de Sovjet-Unie. Maar een succes werd het
niet. Volgens cijfers van het Nationaal Bureau voor Statistiek telt de actieve
bevolking op Cuba vandaag 5,7 miljoen personen. Daarvan werken 143.000 voor
eigen rekening. Dat is zelfs ruim 50.000 minder dan vijftien jaar geleden,
deels omdat de regering het aantal licenties beperkte.
Volgens Pérez hebben zelfstandigen het vandaag onder meer moeilijk door
belangrijke problemen bij de aankoop van productiegoederen en het ontbreken van
mechanismen voor financiële steun.
De Cubaanse staat controleert nu 90 procent van de activiteit op het eiland.
Volgens de regering zijn er ruim een miljoen banen te veel bij staatsbedrijven. (Bron: IPS)