"Goed Leven" is de filosofie waardoor de
Boliviaanse regering de nieuwe grondwet liet inspireren. Volgens de opstellers
kan de filosofie een basis worden voor een wereldwijde beweging tegen
consumentisme, plundering van natuurlijke hulpbronnen voor commercieel gewin en
de huidige ontwikkelingsmodellen. Raúl Prada,
de vice-minister voor strategische planning voormalig lid van het team dat de
Boliviaanse grondwet herschreef, stak gisteren de loftrompet over de nieuwe
wet, een initiatief van de inheemse president Evo Morales.
Voor de nieuwe grondwet werd uitgebreid gesproken met vertegenwoordigers van
maatschappelijke organisaties. Socioloog Prada ziet in het Boliviaanse
programma een goed 'exportproduct', omdat het "biodiversiteit beschermt,
de landrechten van de inheemse bevolking respecteert en waterbronnen
behoudt."
Het inheemse concept van "Goed Leven" contrasteert volgens de
aanhangers met "Beter leven", omdat het inhoudt dat aan alle
basisbehoeften tegemoet wordt gekomen terwijl tegelijkertijd in harmonie met de
natuur geleefd wordt. Beter leven zou gericht zijn op steeds meer materieel
gewin ten koste van de natuur.
Inheems wereldbeeld
"Het is een voorstel waarin het traditionele inheemse wereldbeeld verwerkt
is en dat goed aansluit bij antikapitalistische en milieubewegingen die
zich inzetten voor de planeet", zei Prada gisteren op de eerste dag van de
Wereldvolksconferentie over Klimaatverandering en de Rechten van Moeder Aarde.
De conferentie in Cochabamba duurt nog tot en met donderdag.
Nadat Morales in januari 2006 aan de macht kwam, werd een proces voor een
nieuwe grondwet in gang gezet. Doel was om de natuurlijke rijkdommen van het
land terug te geven aan de Bolivianen en de rechten van de verarmde, inheemse
bevolking, arbeiders en vrouwen te verbeteren.
Een van de pijlers was "Goed Leven" wat verwijst naar de inheemse
waarde om respectvol met de natuur om te gaan. "Dat klinkt mooi", zei
Trond Norheim, milieudeskundige bij de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank
(IDB), die de toespraken van de Boliviaanse overheidsvertegenwoordigers volgde.
"Maar er bestaan verschillende levensstijlen in de samenleving en we
moeten ook weten wat "Goed Leven" concreet voor stadsbewoners
betekent. Met alleen toespraken komen we er niet."
Ondanks deze kanttekening, zegt Norheim het Bolivaanse model met interesse te
volgen, omdat het groepen met lage inkomens de mogelijkheid geeft hun rechten
op te eisen in plaats van "alles aan de overheid over te laten."
Volgens de Portugese socioloog Boaventura de Sousa Santos, actief betrokken bij
het Wereld Sociaal Forum, is de nieuwe Boliviaanse grondwet gebaseerd op drie
democratische pijlers: representativiteit, participatie van alle sociale
actoren en het herstel van gemeenschapswaarden. "Een concept dat de
vreedzame coëxistentie tussen mensen ten goede zal komen", zegt hij.
Dekolonisatie
Prada beschreef het Boliviaanse model als een samenkomen van de inheemse
behoefte aan "dekolonisatie" en de hernationalisatie van natuurlijke
hulpbronnen. Hij verwees naar de gasoorlog uit 2003, een maand van protesten
tegen plannen om Boliviaans aardgas te exporteren. De affaire zorgde voor de
val van de rechtse regering van Gonzalo Sánchez de Lozada.
Carlos Villegas, hoofd van het staatsolie- en gasbedrijf YPFB, sprak over de renationalisatie
van de gasreserves en de rechten van de inheemse bevolking om controle uit te
oefenen op het gebruik van natuurlijk hulpbronnen.
De inheemse bevolking in zuidoost Bolivia, waar zich de op een na grootste
voorraad aardgas van Latijns-Amerika bevindt, wordt nu geconsulteerd
voordat bedrijven toestemming krijgen om fossiele brandstofbronnen te exploiteren
op hun land. Ook moet hiervoor nu betaald worden. Aardgas is voor de
Boliviaanse regering de belangrijkste bron van inkomsten. Bron: IPS
